Pokaż język ​​– nowe języki, estetyki i kondycje w teatrze i performansie

PROGRAM SYMPOZJUM

12 kwietnia 2024, piątek

9:00 – 10:00 rejestracja osób uczestniczących

10:00 – 10:30 rozpoczęcie sympozjum

10:30 – 12:00 moduł poświęcony TAŃCOWI

Tatiana Cholewa, Patrycja Jarosińska, Adrianna Helena Morawiec, Alicja Müller, Małgorzata Rostkowska

12:00 – 12:30 przerwa kawowa

12:30 – 14:00 moduł poświęcony AKTORSTWU

Beata Bandurska, Milena Gauer, Dominika Kozłowska, Daniel Krajewski, Maciej Pesta

14:00 – 15:30 przerwa

15:30 – 17:00 rozmowy o praktyce: Teatr Kambak, Teatr ITAN i Teatr 21

moderacja: Katarzyna Niedurny i Katarzyna Waligóra (Podcast o Teatrze)

17:00 – 17:30 przerwa kawowa

17:30 – 19:00 moduł poświęcony EDUKACJI AKTORSKIEJ

Weronika Kowalska, Kasia Lech, Justyna Lipko-Konieczna, Marta Rau, Helena Urbańska

 

13 kwietnia 2024, sobota

10:00 – 11:30 moduł poświęcony REŻYSERII

Michał Borczuch, Marta Bryś, Kinga Chudobińska-Zdunik, Paweł Łysak, Justyna Sobczyk, Justyna Wielgus

11:30 – 12:00 przerwa kawowa

12:00 – 13:30 rozmowy o praktyce: Teatr Przebudzeni, Teatr Klucz i Teatr Cisza na scenie moderacja: Katarzyna Niedurny i Katarzyna Waligóra (Podcast o Teatrze)

13:30 – 15:00 przerwa

15:00 – 16:30 moduł poświęcony KRYTYCE ARTYSTYCZNEJ

Ewelina Godlewska-Byliniak, Katarzyna Lemańska, Witold Mrozek, Katarzyna Żeglicka oraz osoby biorące udział w warsztatach

16:30 – 17:00 podsumowanie sympozjum

17:00 – 17:30 przerwa kawowa

17:30 – 18:30 premiera książki „Estetyka niepełnosprawności” Tobina Siebersa

Udział w sympozjum jest bezpłatny.

Konieczne jest dokonanie zgłoszenia do dnia 8 kwietnia 2024 roku: 

https://forms.gle/Qwz74AdpziWouiag6

Sympozjum będzie tłumaczone na Polski Język Migowy i odbędzie się w przestrzeni dostępnej architektonicznie.

***

Na całym świecie osoby artystyczne z niepełnosprawnościami intensywnie rozwijają swoje praktyki twórcze, a teoria crip staje się coraz bardziej popularna w kontekście pisania o sztukach performatywnych. Te działania wciąż sytuują się jednak poza głównym nurtem. Instytucje artystyczne i edukacyjne oraz stosowane w ich obrębie metody pracy nie nadążają za tempem dyskusji akademickich i inkluzywnymi działaniami performatywnymi. Ta podwójna prędkość procesów zmian prowokuje wzmożoną krytykę, która może zainicjować zmianę, ale w długofalowej perspektywie jej nie sprzyja. Stworzenie inkluzywnych przestrzeni pracy twórczej to trudny, codzienny proces, który wymaga wiedzy, środków finansowych, dostępności architektonicznej i cyfrowej, przeformułowania programów nauczania i sposobów myślenia o tym, czym jest sztuka performatywna i kto może ją tworzyć. Przede wszystkim potrzebuje jednak czasu, głębokiego namysłu, szerokich konsultacji, otwartości na poszukiwanie i sprawdzanie różnorodnych rozwiązań oraz zaangażowania całego środowiska.

Dlatego projektując program sympozjum zrezygnowałyśmy z formuły jednoosobowych wystąpień. Powołałyśmy grupy robocze, w skład których wchodzą osoby sojusznicze, samorzecznicze, reprezentujące różne instytucje teatralne i edukacyjne, działające w polu sztuki i teorii. Prace w każdym z zespołów trwały kilka miesięcy i zostały zorganizowane wokół czterech tematów: edukacja aktorska, aktorstwo, taniec, reżyseria. Punktem wyjścia były pytania:

•     z jakimi formami niepełnosprawności ​​– czasowej lub trwałej – spotkaxście się w swoim środowisku zawodowym?
•     co zrobiono, by umożliwić pracę osobom z niepełnosprawnością?
•     co jest potrzebne, by Wasz zawód / program studiów był dostępny: dla kogo już jest?

Zależało nam na wypracowaniu propozycji możliwych (lub na razie jedynie spekulatywnych) modyfikacji w programach studiów oraz w organizacji pracy w instytucjach, które dadzą szansę na poszerzanie zespołów artystycznych o osoby z niepełnosprawnościami. Wyszłyśmy z założenia, że w środowisku istnieją już narzędzia tworzenia przestrzeni współpracy otwartych na różnorodne potrzeby i uwzględniających osoby z widocznymi i niewidocznymi, czasowymi i stałymi niepełnosprawnościami. Czasami trzeba je tylko dostrzec i poszerzyć pole ich praktykowania.

Równolegle toczyły się prace nad katalogiem dobrych praktyk pisania o pracach performatywnych tworzonych przez osoby z niepełnosprawnościami. Ich kontynuacją były spotkania warsztatowe z osobami studiującymi.

Sympozjum stanie się okazją do przedstawienia i przedyskutowania z publicznością efektów spotkań, warsztatów i prac grup roboczych. Będzie również platformą prezentacji, sieciowania oraz wymiany praktyk, narzędzi i idei już istniejących w Polsce grup artystycznych współtworzonych przez osoby z niepełnosprawnościami. Zaprosiłyśmy sześć zespołów, które podczas paneli opowiedzą o swojej pracy.

Traktujemy proces przygotowań i dwudniowe sympozjum jako kolejny krok w procesie tworzenia inkluzywnego środowiska twórczego. Z pewnością nie ostatni. Nie nastawiamy się na żaden konkretny cel i efekt. Jesteśmy otwarte na to, co się wydarzy. I do tego zapraszamy wszystkie osoby, które zechcą do nas dołączyć.

Monika Kwaśniewska, Izabela Zawadzka

***

Sympozjum „Pokaż język ​​– nowe języki, estetyki i kondycje w teatrze i performansie” jest zwieńczeniem międzynarodowego programu „Pokaż język” realizowanego przez Centrum Sztuki Włączającej/Teatr 21. Jego głównym celem było pokazanie polskiej publiczności najlepszych i najciekawszych artystycznie przykładów europejskiej sztuki inkluzywnej. Główną ideą programu jest rozwijanie nowego języka sztuk performatywnych i teatru oraz otwieranie drzwi twórczości różnorodnych artystów i artystek, wnoszących w swoje prace nowe języki i estetyki: neuroróżnorodność, alternatywną motorykę, język migowy czy poetycką audiodeskrypcję. Prace zaproszonych twórców i twórczyń wnoszą nową jakość i zmieniają myślenie o tym, jakie kryteria powinna spełniać sztuka. Program „Pokaż język” pokazuje rewolucję w teatrze i performansie, która odbywa się na świecie i której Polska już jest częścią.

Przez półtora roku, na różnych scenach w Warszawie, odbyły się spektakle i performanse takich twórców, twórczyń i grup jak: Un-Label Performing Arts Company z Niemiec, Chris Pavia i Stopgap Dance Company z Wielkiej Brytani, Miya Masaoka z USA, Tori Wranes z Norwegii, Diana Niepce z Portugali oraz z Polski: Teatr 21 i Aleksandra Skotarek, Karolina Wiktor, Daniel Kotowski, Filip Pawlak i Paweł Althamer wraz z Grupą Nowolipie.